- Η παρουσία των μελισσών στη γη είναι πολύ πιο παλιά από την εμφάνιση του ανθρώπου. H εξέλιξη των μελισσιών ανάμεσα στους αιώνες έγινε χωρίς καμία παρέμβαση του ανθρώπου. Παλιά οι μέλισσες ζούσαν σε σκοτεινές κοιλότητες στη φύση. Εδώ και μερικές χιλιάδες χρόνια οι μέλισσες ζουν σε σπιτάκια που τους φτιάχνει ο μελισσοκόμος, τις κυψέλες. Η εκμετάλλευση της μέλισσας από τον άνθρωπο χρονολογείται από την πιο πρώιμη αρχαιότητα.
- Η μέλισσα είναι ένα έντομο το οποίο ζει πάντα μέσα σε μια ομάδα που λέγεται κοινωνία.
- Κάθε κοινωνία μελισσών αποτελείται από μία βασίλισσα, μερικές εκατοντάδες κηφήνες και χιλιάδες εργάτριες. Οι τρεις αυτές κατηγορίες διαφέρουν πολύ μεταξύ τους.
- Η βασίλισσα είναι μεγαλύτερη σε μέγεθος από τις εργάτριες, και ζει περίπου 4 χρόνια. Τρέφεται αποκλειστικά με βασιλικό πολτό.
- Οι κηφήνες είναι τα αρσενικά άτομα της κοινωνίας των μελισσών. Είναι λίγο μικρότεροι από τη βασίλισσα και ζουν το πολύ για 3 μήνες.
- Οι εργάτριες είναι οι πιο μικρές μέλισσες σε μέγεθος αλλά έχουν πολύ ανεπτυγμένες αισθήσεις. Μια εργάτρια μέλισσα ζει από 40 ημέρες έως και 6 μήνες ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν.
- Η βασίλισσα, οι κηφήνες και οι εργάτριες έχουν το δικό τους ξεχωριστό ρόλο μέσα στην κυψέλη.
- Η βασίλισσα γονιμοποιείται μία φορά στη ζωή της και γεννάει περίπου 50.000-60.000 αυγά το χρόνο. Από αυτά τα αυγά προκύπτουν νέες εργάτριες, κηφήνες αλλά και νέες βασίλισσες. Είναι η μόνη που γεννά αβγά, είναι λοιπόν η μητέρα όλων των μελισσών της κυψέλης.
- Οι κηφήνες γονιμοποιούν τη βασίλισσα και συμβάλλουν στη σταθεροποίηση της θερμοκρασίας μέσα στην κυψέλη (περίπου 36° C).
- Οι νεότερες εργάτριες παραμένουν μέσα στη φωλιά τους. Παράγουν το κερί για την κατασκευή των κηρήθρων, τρέφουν και προστατεύουν τις νύμφες και τη βασίλισσα. Οι μεγαλύτερες εργάτριες, πετάνε από λουλούδι σε λουλούδι και μαζεύουν γύρη και νέκταρ.
- Παρατηρώντας κανείς τη συμπεριφορά των μελισσών μέσα στη κυψέλη, ξαφνιάζεται καθώς διαπιστώνει ότι αν και πρόκειται για έντομα, είναι αξιοθαύμαστος ο τρόπος με τον οποίο ζουν, συμβιώνουν και επικοινωνούν μεταξύ τους.
- Οι εργάτριες μέλισσες ταΐζουν τη βασίλισσα και τα νεογνά, αλλά ταΐζουν και η μία την άλλη (τροφάλλαξη). Κάθε μέλισσα ανήκει σε συγκεκριμένη κυψέλη.Στην είσοδο κάθε κυψέλης υπάρχουν οι φύλακες-μέλισσες που μυρίζουν κάθε μέλισσα για να βεβαιωθούν ότι ανήκει στη δική τους κοινωνία. Εάν όχι, δεν της επιτρέπουν να περάσει μέσα και εάν εκείνη επιμείνει, τη θανατώνουν.
- Είναι αξιοθαύμαστο το ότι οι μέλισσες ανταλλάσσουν μηνύματα μεταξύ τους με διάφορους τρόπους. Ο πιο συνηθισμένος και περίεργος τρόπος επικοινωνίας είναι ο ξακουστός χορός της μέλισσας. Μια μέλισσα αρχίζει ξαφνικά να κουνάει πολύ έντονα τα φτερά της, δίνοντας την εντύπωση ότι χορεύει και με αυτόν τον τρόπο ενημερώνει τις υπόλοιπες για κάποιο μέρος στο οποίο μπορούν να βρουν τροφή. Επιπρόσθετα, οι μέλισσες επικοινωνούν μεταξύ τους εκπέμποντας ήχους και οσμές.. Ο ακριβής μηχανισμός της επικοινωνίας των μελισσών με οποιονδήποτε από τους παραπάνω τρόπους αποτελεί μυστήριο και αντικείμενο επιστημονικής έρευνας.
- Αυτό που προκαλεί ίσως τη μεγαλύτερη εντύπωση, είναι ο τρόπος με τον οποίο οι μέλισσες χτίζουν την κηρήθρα. Μια κηρήθρα αποτελείται από πολυάριθμα, εξάγωνα κελιά, χτισμένα το ένα δίπλα στο άλλο. Οι έρευνες που έχουν γίνει καταλήγουν στο ότι με τη κατασκευή εξάγωνων κελιών, οι μέλισσες κάνουν οικονομία σε πρώτη ύλη, δηλαδή σε κερί, εξοικονομούν χώρο στη κυψέλη και ταυτόχρονα πετυχαίνουν τον μεγαλύτερο και συγχρόνως ανθεκτικότερο αποθηκευτικό χώρο για το νέκταρ και τη γύρη που μεταφέρουν.
- Η μέλισσα εκτός από το μέλι παράγει, κερί, πρόπολη, γύρη και βασιλικό πολτό. Ωστόσο η μεγαλύτερη προσφορά της μέλισσας είναι η επικονίαση των φυτών με την οποία συμβάλλει στην αναπαραγωγή και στην ποικιλότητα της χλωρίδας, στον εμπλουτισμό του εδάφους, στην προστασία της γης από τη διάβρωση και γενικά στη διατήρηση της ζωής στον πλανήτη.
·
«Χωρίς τη μέλισσα
ο άνθρωπος έχει μόνο 4 χρόνια ζωής. Όχι πια μέλισσες, όχι πια φυτά, όχι πια
ζώα, όχι πια άνθρωπος….»
Άλμπερτ Αινστάιν
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου