Ο Σεπτέμβριος... Καλό Μήνα...!!!

Ο Σεπτέμβριος ή Σεπτέμβρης ή Σταυρίτεν (ποντιακά), είναι ο ένατος μήνας του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο και πρώτος μήνας του Φθινοπώρου. Περιλαμβάνει 30 ημέρες. Ο Σεπτέμβριος-Τρυγητής παράγεται απ' τη λατινική Septem (=επτά). Ήταν ο έβδομος μήνας του ρωμαϊκού ημερολογίου, τότε που ο χρόνος άρχιζε από το Μάρτη.  

Με την έλευση του Σεπτεμβρίου αρχίζει το φθινόπωρο. Με τις συνθήκες όμως που επικρατούν θυμίζει καλοκαίρι. Πάντως, ο καιρός τον μήνα αυτό, σιγά-σιγά αρχίζει ν’ αλλάζει και να μας προετοιμάζει για τον επερχόμενο χειμώνα. Στο τελευταίο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου, άλλωστε, ξεκινάει επίσημα και το φθινόπωρο, με την άφιξη του Ήλιου στο φθινοπωρινό ισημερινό σημείο της τροχιάς του στις 22 του μήνα.

 

Ο Σεπτέμβριος έχει διάφορες ονομασίες στο λαϊκό καλαντάρι:

• Χινόπωρος, επειδή θεωρείται ο πρώτος μήνας του Φθινοπώρου.

• Ορτυκολόγος, λόγω του περάσματος των ορτυκιών που αποδημούν νότια.

• Τρυγητής, λόγω του τρύγου, που είναι η κύρια αγροτική απασχόληση το μήνα αυτό.

• Σταυρίτης, από τη μεγάλη εορτή της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου.

 Τον Σεπτέμβρη ο τρύγος συνεχίζεται, ενώ αρχίζει η σπορά και το όργωμα.

 

Οι σημαντικότερες γιορτές του Σεπτεμβρίου είναι : 

• Του Αγίου Μάμαντος (2 Σεπτεμβρίου). Είναι άγιος βοσκός,
• Το Γενέθλιο της Θεοτόκου (8 Σεπτεμβρίου),
• Της Ύψωσης του Σταυρού (14 Σεπτεμβρίου).

Παροιμίες για τον  Σεπτέμβριο : 

• Σεπτέμβρη στάρι σπείρε και σε πανηγύρι σύρε.
  
•  Σεπτέμβρης πρώτα κρύα, τρέχει, ανοίγει τα σχολεία.
  
•  Το Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα κουδούνια.
  
• Τον Τρυγητή τ’ αμπελουργού, πάνε χαλάλι οι κόποι.
• Του Σεπτέμβρη οι βροχές, πολλά κακά μας φέρνουν.

Ποίημα της Ρένας Καρθαίου για το Σεπτέμβριο: 

Ο Σεπτέμβρης είναι αγόρι

κι έχει ολόχρυσο καπέλο

και χρυσό το πανωφόρι.

Τα παπούτσια του είναι φύλλα,

που ’χουν πέσει απ’ τα πλατάνια

και τα μάγουλά του μήλα.

Κρατάει σάκα από νερό

κι έχει μέσα τα βιβλία

από σύννεφο κι αφρό.

Με του ανέμου τα ποδάρια

τρέχει δίχως να τον βλέπεις,

στων βημάτων του τα χνάρια
διαμαντάκια θε να βρεις,

σταγονίτσες, σταγονίτσες

μιας ολόχρυσης βροχής.

Ο Σεπτέμβρης είναι αγόρι,

κατεβαίνει από τα δάση,

κατεβαίνει από τα όρη.

Κι έρχεται για να χτυπήσει

μια πελώρια καμπάνα,

το σχολειό για να αρχινήσει.

Ο Σεπτέμβρης πάντα, δες,

έχει όλα τα παιδάκια

φίλους και συμμαθητές.