ΛΑΔΙ,ΤΟ ΥΓΡΟ ΧΡΥΣΑΦΙ

             

Η καλλιέργεια της ελιάς υπολογίζεται ότι ξεκίνησε πριν από 7000 χρόνια . Οι ρωμαίοι βοηθήσαν να εξαπλωθεί η ελιά στις περιοχές της αυτοκρατορίας τους . Υπολογίζεται ότι σήμερα υπάρχουν  γύρω στα  800 εκατομμύρια ελαιόδεντρα  στο κόσμο , με τη συντριπτική πλειονότητα  να βρίσκεται  στις μεσογειακές χώρες.

 

Η ελιά είναι ένα αειθαλές δέντρο  με μακρόστενα φύλλα  που καλλιεργείται σε εύκρατο κλίμα  . Αντέχει πολύ καλά στο χρόνο . Δεν αντέχει το πολύ κρύο , αλλά αντέχει στην ξηρασία  και τους δυνατούς ανέμους . Τα ελαιόδεντρα ανθίζουν την Άνοιξη και γονιμοποιούνται με τον άνεμο . Δεν παράγουν καρπό τα πρώτα 5 -8 χρόνια και δεν αναπτύσσονται πλήρως μέχρι τα 20 χρόνια . Ωριμάζουν και φτάνουν στη πλήρη απόδοση καρπού ανάμεσα στα 35 με 150 χρόνια , και μετά παράγουν καρπό κάθε 2 χρόνια . Ο καρπός ωριμάζει 6 με 8 μήνες μετά την εμφάνιση της ανθοφορίας και οι ελιές όταν ωριμάσουν γίνονται μαύρες ( από πράσινες ) και εξακολουθούν να κρέμονται στα κλαδιά για μερικές εβδομάδες . Για την παραγωγή ελαιόλαδου είναι απαραίτητο να αφεθούν να ωριμάσουν –αυτό δεν ισχύει για την παραγωγή βρώσιμων ελιών που μπορούν να μαζευτούν από τα δέντρα όταν είναι ακόμα πράσινες .
 

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΑΔΙΟΥ
-ΜΑΖΕΜΑ ΤΟΥ ΚΑΡΠΟΥ

Ο καρπός μαζεύεται από τον Νοέμβριο έως και τον Μάρτιο . Για την παραγωγή καλύτερης ποιότητας λαδιού , ο καρπός πρέπει να μαζεύεται όταν αλλάζει το χρώμα του , τότε  δηλαδή που υπάρχει η μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε λάδι και η καλύτερη γεύση . Μολονότι έχουν κάνει την εμφάνιση τους μηχανές, το μάζεμα του καρπού γίνεται συνήθως με τον παραδοσιακό τρόπο :αφού στρώσουν τα λιόπανα τινάζουν τα κλαδιά με τά ραβδιά και συγκεντρώνουν τον καρπό σε τσουβάλια.. Ο καρπός πρέπει να μεταφερθεί στο ελαιοτριβείο όσο γίνεται πιο γρήγορα(1-2ημέρες ).Αυτό συμβαίνει γιατί ,αν αφεθεί ο καρπός, οι ελιές αρχίζουν να αλλοιώνονται (επέρχεται ζύμωση).
 
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΠΟΥ

Ο καρπός συνθλίβεται με μηχανικά μέσα για να πάρουμε το λάδι . Τα παλιά χρόνια χρησιμοποιούσαν πέτρινους τροχούς , σήμερα οι ελιές μπαίνουν σε μηχανές με ανοξείδωτους τροχούς αφού πλυθούν και διαχωριστούν από τα φύλλα . Στη συνέχεια πολτοποιούνται και συμπιέζονται . Στον πολτό προστίθεται νερό και , αφού περάσει από μηχανές που φιλτράρουν τυχόν ιζήματα , το νερό και το λάδι διαχωρίζονται . Το ελαιόλαδο είναι το μόνο είδος λαδιού που τρώγεται όπως βγαίνει από τον καρπό .

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Κάθε ποικιλία  ελαιόλαδου κρίνεται από την γεύση  το άρωμα και τη οξύτητα  . Κάθε είδος είναι μοναδικό αφού είναι προϊόν εντελώς συγκεκριμένων συνθηκών ( έδαφος , κλίμα , τύπος και ηλικία ελαιόδεντρων ,εποχή που μαζεύτηκε ο καρπός και επεξεργασίας ) . Το χρώμα του είναι πράσινο , αλλά οι αποχρώσεις του πολλές . Η γεύση μπορεί να είναι έντονη ή απαλότερη ή και λίγο καυτερή . Όταν γίνεται σωστά η επεξεργασία του λαδιού διατηρεί πλήρως το άρωμα , τις βιταμίνες και την γεύση του καρπού .
 
ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ-ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

Το ελαιόλαδο και οι ελιές αποτελούν βασικό στοιχείο της Μεσογειακής διατροφής σε όλη τη διάρκεια του χρόνου . Το ελαιόλαδο , << υγρό χρυσάφι >> κατά τον Όμηρο , είναι θαυματουργή πηγή θρεπτικών συστατικών και συμβάλει στην υγεία του ανθρώπινου οργανισμού . Ο πατέρας της ιατρικής Ιπποκράτης πίστευε στην ευεργετική επίδρασή του στην υγειά . Σήμερα , 3000 χρόνια  μετά , η σύγχρονη ιατρική συνεχίζει να συστήνει την ευρεία χρήση του ελαιόλαδου στη διατροφή ενηλίκων και παιδιών , υγιών και ασθενών , χάρη στα πολύτιμα συστατικά του παρέχουν υγεία , ευεξία και μακροβιότητα . Είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα , πολύτιμα στην σύνθεση των λιπιδίων που εφοδιάζουν με ενέργεια τα ανθρώπινα κύτταρα ,  το<< δομικό >> υλικό του οργανισμού μας . Βοηθά στην απορρόφηση των βιταμινών από τον οργανισμό και , χάρη στις πολυφαινόλες που περιέχει  , συμβάλλει στη μείωση της οξείδωσης των λιπαρών ιστών του σώματος , ενώ είναι το πιο ανθεκτικό σε υψηλές θερμοκρασίες . Επιδρά θετικά στην αύξηση και στην ανάπτυξη του οργανισμού και επιβραδύνει την γήρανση χάρη στα λιπαρά του οξέα και στο μεγάλο ποσοστό βιταμίνης Ε . Συμβάλλει στον έλεγχο της χοληστερίνης  επιδρά θετικά κατά της σκλήρυνσης των αρτηριών ,την κυριότερη αιτία θανάτου στις σύγχρονες δυτικές χώρες.

          

ΣΥΝΤΑΓΗ-ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΑ Ή ΚΑΨΑΛΑ

Μια από τις πιο αρχέγονες , πολύ νόστιμη και απλοϊκή συνταγή που χρειάζεται οπωσδήποτε φρέσκο αγουρόλαδο είναι η «Μπουκουβάλα » . Χρειάζεται φρυγανισμένο ζυμωτό ψωμί σε φέτες στο τζάκι ή στη φρυγανιέρα . Το περιχύνετε με φρέσκο λάδι . Εμπλουτίζετε τη συνταγή, αν θέλετε, με λεμόνι στο λάδι και ρίγανη . Εναλλακτικά μπορούμε να βάλουμε λάδι και να πασπαλίσουμε κρυσταλλική ζάχαρη αν θέλουμε να φάμε πεντανόστιμο γλυκό .